Samarqand davlat tibbiyot institutida №2 terapiya bo'yicha umumiy amaliyot shifokorini tayyorlash kafedrasi 1999 yilda tashkil etilgan. Kafedrani tibbiyot fanlari doktori, professor Nazira Musaeyvna Xaitova tomonidan 12 yil davomida boshqarib kelingan. 2013 yildan hozirgi kungacha kafedraga tibbiyot fanlari doktori, dotsent Eleonora Negmatovna Tashkenbayeva mudirlik qilmoqda.
Kafedrada Ichki kasalliklar fanlaridan tashqari , ichki kasallik klinikasida shoshilinch xolatlar, davolash, tibbiy-pedagogika fakultetlarining bitiruv kurslari uchun oilaviy tibbiyot, 2013 yilda kredit-modul ta'lim tizimiga o'tilgandan keyin (kafedra nomi ichki kasalliklar №2 ga o'zgartirildi-), ichki kasalliklar asoslari; stomatologiya fakultetining 3-4 kurs talabalari uchun terapiya va klinik allergologiya; oliy hamshiralik tayyorlash fakultetining 2 kursi uchun ichki kasalliklar klinikasida xamshiralik kabi fanlardan dars o'tildi. 2016 yildan boshlab ichki tibbiyot fanlari bo'yicha 3-4 kurs xorijiy talabalari kafedra negizida o'qishni boshladilar. Ular Ichki kasalliklar klinikasida shoshilinch holatlar; oilaviy tibbiyot kabi fanlardan amaliy mashg'ulot o'tishdi. 2020 yil sentyabr oyidan boshlab xalqaro talabalar soni juda ham tez oshgani va xalqaro fakultet tashkil etilganligi sababli, 2021 yildan boshlab kafedrada xalqaro talabalar MBBS dasturi bo'yicha o'qishni boshladilar. Klinik baza tashkil etilishining dastlabki kunlaridan Respublika shoshilinch tibbiy yordam ilmiy markazining Samarqand filiali, jumladan, 2-sonli shoshilinch terapiya bo'limi, Samarqand shahridagi 2,3,4,7,8,12-sonli oilaviy poliklinikalar bazasida dars mashg'ulotlari olib borilgan. Kafedra RSHTTYOIM Samarkand filiali shoshilinch terapiya bo'limi bazasida joylashgan. 2021 yildan boshlab kafedraning klinik bazasi tarkibiga Respublika kardiologiya ilmiy-amaliy tibbiyot markazining Samarqand filiali kiritildi.
SamDTI 2-Ichki kasalliklar va kardiologiya kafedrasining ilmiy va davolash-uslubiy faoliyati bevosita RSHTTYoIM Samarqand filiali ilmiy bo'limi bilan bog'liq. 2002 yildan boshlab 2-son UASH terapiya kafedrasi assistenti E. N. Tashkenbaeva terapevtik bo'limning ilmiy bo'limiga rahbarlik qilgan. Tadqiqot faoliyati Samarqand filialida terapevtik xizmat ishini yanada takomillashtirish va ularning professional sifatini oshirish, shoshilinch holatlarda bemorlarni davolashning optimal usullarini izlash, shoshilinch tibbiy yordam ko'rsatishning kasalxonaga yotqizilgan va gospital bosqichlarining uzluksizligini ta'minlashga qaratilgan. Filial bo'linmasining tarkibiy qayta tashkil etilishi kafedra va kafedra xodimlari o'rtasida ilmiy-tadqiqot ishlarining eng katta integratsiyasini ta'minladi, bu esa chiquvchi nashrlarning sezilarli darajada oshishiga olib keldi. Bugungi kunda 2-son ichki kasalliklar va kardiologiya kafedrasi SFRMT xodimlari bilan birgalikda xalqaro va Respublika miqyosidagi ilmiy-amaliy anjumanlar, seminarlar, simpoziumlar, syezdlarda faol ishtirok etmoqda. SamDTI 2-son ichki kasalliklar kafedrasi faoliyatining 20-yillik davrida va hozirgi kunga qadar kechiktirib bo'lmaydigan holatlarda somatik bemorlarni davolash usullarini yaxshilash bo'yicha bir qator ilmiy-tadqiqot ishlari olib borilmoqda. Kafedra faoliyatining tashkiliy shakllari, tarkibi va mazmuni uning rivojlanishining turli bosqichlarida Samarqand filiali bilan o'zgartirildi, takomillashtirildi va birlashtirildi. Kafedra xodimlari shoshilinch tibbiyot sohasidagi davolash ishlarida, ilmiy tadqiqotlarda faol ishtirok etib kelmoqdalar. Institut olimlarining bevosita ishtiroki natijasida Samarqand viloyatida shoshilinch shifoxonaga yotqizilgan va gospital yordam ko'rsatishning asosiy bosqichlari tashkil etildi, murakkab va intensiv terapiya usullari joriy etildi, hayotga tahdid soladigan sharoitlarda samarali davolanishning haqiqiy imkoniyatlari kengaytirildi. Kafedra professor-o'qituvchilari va dotsentlari noaniq tashxis qo'yilgan bemorlarga doimiy differentsial diagnostika yordamini taqdim etadilar.
Xayitova N.M. boshchiligida 100 dan ortiq ilmiy maqolalar chop etilgan. Xayitova N.M. o'zlarining ilmiy ma'ruzalari bilan xorij va respublikada bir necha marta ilmiy konfirentsiyalarda ma'ruza va chiqish qilganlar. Xayitova N.M. Reproduktiv salomatlig buyicha Uzbekiston assosiasiyasi vitse-prizidenti, "O'zbekiston tibbiyoti" jurnali redaktsiyasi a'zosi, Samarqand viloyati depputati singari qator lavozimlarda ish olib borganlar. Xayitova N.M. raxbarligi ostida 4 ta nomzodlik va 2 ta doktorlik dissertasiya bajarilgan. Kafedra faoliyati davomida 8 ta klinik ordinator, 7 ta ichki kasalliklar mutaxassisligi bo'yicha magistrlar tayyorlandi.
Kafedra xodimlari bilan birgalikda surunkali bronxit, bronxial astma, miokard infarkti, gipertoniya uchun lazer terapiyasini qo'llash bo'yicha tadqiqotlar olib bordi; nafas olish tizimi kasalliklarining etiologiyasi va patogenezi haqidagi fikrlarni kengaytirish va klinik amaliyotda foydali bo'lgan testlarni ishlab chiqish maqsadida organizmning immunologik reaktivligini o'rganish.
2009-2011 yillarda t.f.d., professor N. M. Xaitova rahbarligida «bronxopulmonal» tizim patologiyasi bo'lgan bemorlarni tashxislash, tabaqalashtirilgan terapiya, profilaktika va immunoreabitatsiya qilishning yangi texnologiyalarini ishlab chiqish"kafedrasining ilmiy yo'nalishlaridan biri edi. Kafedra xodimlari Markaz hayotida faol ishtirok etib, RSHTTYoIMSF vrachlarining malakasini oshirish maqsadida muntazam ilmiy-amaliy, klinik konferensiyalar, zamonaviy tibbiyotning dolzarb muammolari bo'yicha mahorat darslari o'tkazilmoqda.
2013 yildan boshlab kafedraga 2-sonli shoshilinch terapiya bo'limi mudiri, t.f.d. Eleanora Negmatovna Tashkenbaeva rahbarlik qilib, uning rahbarligida SamDTI "Kardiologiya" mutaxassisligi bo'yicha 48 nafar magistr va 40 dan ortiq klinik ordinator, 20 nafar klinik ordinator "Ichki kasalliklar" mutaxassisligi bo'yicha, tibbiyot fanlari bo'yicha falsafa doktori (PhD) ning 6 ta dissertatsiya ishi himoya qilindi. 2022-yilda 2-sonli ichki kasalliklar va kardiologiya kafedrasi mudiri E. N. Toshkenbaeva professor unvoniga sazovor bo'ldi.
2011 yildan 2014 yilgacha "Yurak-qon tomir asoratlari rivojlanishining oldini olish uchun simptomsiz giperurikemiyani tuzatish usullarini ishlab chiqish" mavzusida A10-SS-01154, ADSS5-sonli shartnoma asosida amaliy dastur, PPI-10 "Yangi texnologiyalar va diagnostika, davolash, kasalliklarning oldini olish usullarini ishlab chiqish orqali aholi salomatligini muhofaza qilishni takomillashtirish" mavzusida ilmiy-tadqiqot ishlari olib borildi. Tadqiqot natijalariga ko'ra 52 ta ilmiy ishlar, "Simptomsiz giperurikemiya: patogenetik aspektlar, klinikalar, prognozlash va tuzatish" mavzusida monografiya, O'zbekiston Respublikasi Fanlar Akademiyasi "fan" nashriyoti, Toshkent-2014; "Yurak-qon tomir kasalliklarida qo'llaniladigan dori vositalarining klinik farmakologiyasi" o'quv qo'llanmasi; IAP 05346-sonli "endotelial disfunktsiyani tuzatish usuli" ixtirosi uchun patent olindi.
2015 yildan boshlab, 2-sonli ichki kasalliklar kafedrasi faoliyati hal qilinishiga qaratilgan ilmiy-texnikaviy muammo, yurak-qon tomir kasalliklarining rivojlanishiga moyil bo'lgan irsiy omillarni izlashga qiziqishning ortishi bilan tavsiflanadi. Asosiy ilmiy yo'nalishlardan biri –allel genlarning polimorfizm assotsiatsiyasini yurak ishemik kasalligi (YUIK) rivojlanish xavfi bo'lgan nomzodlarda o'rganishdir. Butun dunyodagi yetakchi genetik laboratoriyalarda amalga oshirilgan ushbu mavzu bo'yicha juda ko'p ishlarga qaramasdan, ayrim genlarning koronar artereriya kasalligi rivojlanishiga ta'siri haqidagi ma'lumotlar ko'p hollarda noaniq. Buning sababi etnik farqlar; genlarning pleotropik ta'siri; subklinik fenotiplarning mavjudligi; shaxsning genetik xususiyatlarining fenotipik namoyishiga ta'sir qiluvchi hisobga olinmagan omillar va boshqalar. Shu maqsadda BSU bilan bog'liq bo'lgan YuIK ning turli klinik kurslarida endotelial disfunksiya va oksidlovchi stress rivojlanishini aks ettiruvchi biokimyoviy markerlarning roli o'rganilmoqda, keyinchalik stenokardiyaning beqaror variantlarini molekulyar genetik prognoz qilish usullari va mezonlari ishlab chiqilmoqda va ularni davolashga individual yondashuvning samaradorligi o'rganilmoqda.
2018 yildan SamDTI kafedrasi va RSHTTYoIMSF shoshilinch terapiya ilmiy bo'limi t.f. d. E. N. Tashkenbaeyva rahbarligida PPI - 149 "Kasalliklarning differentsial terapiyasi va profilaktikasining yangi turlarini va usullarini ishlab chiqish, shuningdek, genetik polimorfizm va inson organizmining patologik holatlarining boshqa determinantlarini aniqlash asosida atrof-muhit omillarining salbiy ta'sirini" amaliy dasturi bo'yicha ilmiy-tadqiqot ishlari, PZ-20170927280 shartnomasiga ko'ra, "Stenokardiyaning beqaror variantlarini prognozlashning molekulyar-genetik usullarini ishlab chiqish va ularning terapiyasiga moslashtirilgan yondashuv" mavzusida ilmiy-tadqiqot ishlarini olib bormoqda. Kafedra xodimlari ayni paytda quyidagi yo'nalishlar bo'yicha tadqiqot olib bormoqdalar:
- Erkaklarda yoshlik davrida beqaror stenokardiya variantlari rivojlanishining klinik va genetik jihatlari;
- Covid-19 yurak-qon tomir asoratlari xavfi bilan arterial gipertenziya rivojlanishining klinik va genetik tavsifi;
- COVID-19 patogenezda, metabolik sindrom klinikasi va YuIK rivojlanishi;
- Surunkali obstruktiv o'pka kasalligi fonida SARS-CoV-2 pnevmoniyasining klinik va immunologik ko'rinishlari;
- YuIK fonida SARS-CoV-2 pnevmoniyaning klinik va genetik jihatlari;
- Surunkali YuIK beqarorlashtirishda psixo-emotsional buzilishning klinik, genetik va prognostik ahamiyati;
- Paroksizmal bo'lmachakar fibrilatsiyasi bo'lgan bemorlarda miokard revaskulyarizatsiyasining klinik-gemodinamik jihatlari;
- 2-toifa diabet bilan og'rigan bemorlarda arterial gipertenziya rivojlanishining klinik va genetik omillari;
- Menopauza davrida YuIKda immun-endokrin gomeostaz;
- Miokard infarkti bo'lgan bemorlarda o'ng qorincha disfunktsiyasining klinik va gemodinamik xususiyatlari;
- Chap bo'lmacha hajm indeksining prognostik qiymati uning chap to'plamining to'liq blokadasi bo'lgan bemorlarda;
- Surunkali buyrak kasalligining rivojlanishiga uromodulin va antioksidant fermentlarni kodlovchi genlarning giperurikemiyasi va polimorfizmining prognostik ahamiyati;
- Arterial gipertenziya bilan og'rigan bemorlarda yurak ritmining buzilishi va ularni davolashni optimallashtirish yo'llari bilan birgalikda buyrak disfunktsiyasini erta aniqlash;
- Arid iqlimi mintaqasidagi xavf omillarini klinik va funktsional baholashni hisobga olgan holda miokard infarkti bilan og'rigan bemorlarni boshqarish taktikasiga kompleks yondashuv.
Ushbu yo'nalishlar bo'yicha hozirgi kungacha 300 dan ortiq ilmiy nashrlar, jumladan, Scopus ma'lumotlar bazasida 8 ta ilmiy maqola, 9 ta o'quv qo'llanma, 6 ta monografiya, 14 ta EHM dasturlari, 1 ta ixtiro, 1 ta foydali model, 3 ta darslik, tibbiyot fanlari doktori, professor E. N. Toshkenbayeva tomonidan tahrirlangan, masalan, "Klinik kardiologiya" ikki jildda va kardiologiya mutaxassisligi bo'yicha magistratura rezidentlari va klinik rezidentlar uchun "Funktsional anatomiya va yurak-qon tomir tizimining diagnostikasi" davlat o'zbek va rus tillarida.
2023 yilda 2-ichki kasalliklar kafedrasi 2-ichki kasalliklar va kardiologiya kafedrasi deb qayta nomlandi.
Kafedra o'qituvchilari o'z bilimlari va kasbiy ko'nikmalarini doimiy ravishda takomillashtirib boradilar. Ular AQSh, Estoniya, Turkiya, Rossiya va MDHning boshqa mamlakatlarida malaka oshirish kurslarini o'tashgan.
Xalqaro hamkorlik Samarqand davlat tibbiyot universiteti faoliyatining ajralmas qismi bo‘lib, ta’lim sifati va uning xalqaro standartlarga muvofiqligini ta’minlashda muhim vosita bo‘lib, bu borada 2-son ichki kasalliklar va kardiologiya kafedrasi xodimlari ish olib bormoqda. 2019 yilda kafedra a'zolari Katovitsedagi Sileziya tibbiyot universiteti professori Mixal Tendera bilan kardiologiya sohasida norasmiy hamkorlikni boshladilar, bu esa keyinchalik bizni memorandumni rasmiylashtirishga olib keldi. Ushbu memorandumga asosan Katovitse shahridagi Sileziya tibbiyot universiteti (Polsha) va Samarqand davlat tibbiyot universiteti oʻrtasida birinchi simpozium oʻtkazilishi rejalashtirilgan. Yurak instituti va SamDMI oʻrtasida memorandum imzolandi hamda “Kardiologiya” mutaxassisligi boʻyicha magistratura va klinik ordinatorlar uchun master-klass, akademik mobillik professori, Ukrainada xizmat koʻrsatgan shifokor, yurak jarrohligi, rentgenografiya kafedrasi mudiri tomonidan oʻtkazildi. P.L.Shupik nomidagi Milliy tibbiyot akademiyasining endovaskulyar va ekstrakorporeal texnologiyalari, yurak instituti direktori, professor Boris Mixaylovich Todurov. Universitetlar o'rtasidagi memorandumga ko'ra, akademik harakatchanlik Izhevsk davlat tibbiyot akademiyasidan kardiologiya kursi bilan kasalxona terapiyasi kafedrasi mudiri, FP va PP funktsional diagnostikasi, professor Nikolay Ivanovich Maksimov boshchiligida amalga oshirildi. Professor Eleonora Negmatovna Tashkenbaeva Istanbul Medeniyet universitetining tibbiyot fakulteti talabalari uchun “Ichki kasalliklar” fanidan akademik mobillik olib bordi. “Ichki kasalliklar” fanidan akademik harakatchanlik Tojikiston Respublikasidagi “Abu Ali Ibn Sino nomidagi Toshkent Davlat Tibbiyot Universiteti” davlat ta’lim muassasasi kafedra xodimlari tomonidan ham amalga oshirildi. Kafedra xodimlari xalqaro ilmiy-amaliy konferensiyalar, seminarlar va olimpiadalarni tashkil etish va o‘tkazishda faol ishtirok etadilar. Akademik mobillik orqali talabalar, klinik ordinatorlar va magistratura talabalari oylik revmatologiya va kardiologiya sohasidagi yetakchi mutaxassislardan dars oladilar. Tibbiyot fanlari doktori, N.I. Pirogov nomidagi Rossiya milliy tadqiqot tibbiyot universiteti Federal davlat avtonom ta'lim muassasasi fakultet terapiyasi kafedrasi professori Tsurko Vladimir Viktorovich, Rossiya Federatsiyasi Sog'liqni saqlash vazirligi, Moskva, Tibbiyot fanlari doktori, Rossiya Sog'liqni saqlash vazirligining Ryazan davlat tibbiyot universiteti Federal davlat byudjeti oliy ta'lim muassasasining ichki kasalliklar bo'limi boshlig'i Elena Amishevna Smirnova va boshqalar.
Prof. E.N. Tashkenboeva 2014 yildan buyon Samarqand viloyati terapevtlari uyushmasi raisi lavozimida ishlab keladi. 2020-yil may oyida SamDTU rektori, professor Jasur Alimjanovich Rizaev boshchiligida “Kardiorespirator tadqiqotlar” jurnali tashkil etildi, jurnal bosh muharriri E.N.Tashkenbaeva.
