Биология ва тиббиёт муаммолари 2025, №1 (158)
Subject of the article
ГИНЕКОЛОГИЯДА ЖАРРОХЛИК АМАЛИЁТИДА БИТИШМАЛИ КАСАЛЛИКНИНГ РИВОЖЛАНИШИДА ЙЎЛДОШ КАСАЛЛИКЛАРНИНГ ЎРНИ (207-210)
Authors
Эшдавлатов Илҳом Эшниёзович, Қўшбақов Акбар Мавлиддинович, Ходжамкулова Комила Илёс қизи
Institution
Самарқанд давлат тиббиёт университети, Ўзбекистон Республикаси, Самарқанд ш.
Abstract
Ушбу тадқиқотнинг мақсади: гинекологияда битишмали касалликнинг ривожланишида йўлдош касалликларнинг аҳамиятини ўрганиш. Тадқиқот материаллари ва усуллари. 2017-2022 йилгача гинекологик операцияларни ўтказган 240 беморнинг клиник ва статистик таҳлили натижалари ўрганилиб битишмаларнинг кейинги диагностикаси учун уларнинг пайдо бўлиш хавф омиллари ретроспектив таҳлил қилинди. Тадқиқот натижалари: Тадқиқотни амалга ошириш учун икки гуруҳга бўлиб ўрганилди: Асосий клиник гуруҳ (I гуруҳ) жарроҳлик аралашувлардан сўнг чаноқ аъзоларида битишмалар мавжуд бўлган 130 бемордан иборат эди. Таққослаш гуруҳи (II гуруҳ) Чаноқ аъзоларининг битишмалилиги бўлмаган жарроҳлик аралашувлардан сўнг 110 аёлдан иборат эди. Барча аёллар умумий клиник, биокимёвий, иммунологик ва инструментал текширувдан ўтказилди. I гуруҳдаги беморларнинг ўртача ёши 31,6±1,9; II гуруҳдаги беморларнинг ўртача ёши 30,7±2,1 (p>0,05). Аёлларнинг акса-рияти фаол репродуктив ёшдаги аёллардир - мос равишда 86 (66,1%) ва 71 (64,5%) (p>0,05). Хулоса. Турли хил гинекологик патологиялар учун ўтказилган жарроҳлик амалиётидан кейин беморларда чаноқ аъзоларининг би-тишмалари пайдо бўлиш частотаси 140 (58,3%). Ушбу патологиянинг юқори даражада тарқалиши муаммонинг тиббий ва ижтимоий аҳамиятини тасдиқлайди. Чаноқ аъзоларининг битишмаси билан оғриган беморлар, асо-сан, сурункали характерга эга бўлган яллиғланиш касалликларининг сезиларли даражаси билан ажралиб туради. Сурункали экстрагенитал патологиялар билан биргаликда - хусусан, юрак-қон томир ва эндокрин тизимларнинг касалликлари; эндокрин дисфункция (эстроген етишмовчилиги ва тироксиннинг гиперфункцияси); аҳамиятли бўлиб терапевтик ва профилактика чораларини ишлаб чиқишда эътиборга олиниши мумкин.
Key words
гинекология, аёллар, битишмали касаллик, хирургия, йўлдош касаллик.
Literature
1. Is patient yeducation about adhesions a requirement in abdominopelvic surgery / A. Hirschelmann, C. W. Wallwiener, M. Wallwiener [yet al.] // Geburts’hilfe Frauenheilkd. - 2012. - Vol. 72. - P. 299 - 304. 2. Pathogenesis, consequences, and control of peritoneal adhesions in gynecologic surgery / The Practice Committee of the American Society for Reproductive Medicine in collaboration with the Society of Reproductive Surgeons // Fertil Steril. -2013. - Vol. 99, № 6. - P. 1550 - 1555. 3. Crosslinked hyaluronan hydrogels containing mitomycin C reduce postoperative abdominal adhesions / Y. Liu, H. Li, X. Z. S’hu [yet al.] // Fertil. Steril. -2005. Vol. 83, № SUPPL 1. - P. 1275 - 1283. 4. Molinas C.R., Konincks P.R. Hypoxemia induced by CO2 or helium pneumoperitoneum is a co-factor in adhesion formation in rabbits. Hum Reprod 2020; 15: 1758-1763 5. Molinas C.R., Mynbaev O., Pauwels A., Novak P, Konlnckx P.R. Peritoneal mesothelial hypoxia during pneumoperitoneum is a cofactor in adhesion formation in a laparoscopic mouse model. Fenil Steril 2021; 76: 560-567. 6. Miller C.E. Myomectomy. Comparison of open and laparoscopic techniques. Obstet Gynec Clin Nonh Am 2020; 27:407—420. 7. Indiaminov S.I., Abdumuminov K.N., Boymanov F. K. Characteristics of injuries in cyclists injured when other vehicles collide with the side of the body of moving bicycles //Russian Journal of Forensic Medicine. - 2022. - Т. 8. - №. 4. - С. 57-65. 8. Kushbakov А. М., Rashidov F. F. Morphological features of stab-cut wounds of the skin of the trunk and limbs inflicted by kitchen knives //Reports of Morphology. - 2023. - Т. 29. - №. 2. - С. 32-37. 9. Boymanov F. K., Kushbakov А. М. Morphological features of heart damages caused by national Uzbek knives //Reports of Morphology. - 2023. - Т. 29. - №. 1. - С. 46-49.