Биология ва тиббиёт муаммолари 2025, №1 (158)
Maqola mavzusi
ГЕМОДИАЛИЗДАГИ БЕМОРЛАРДА ОҒИЗ БЎШЛИҒИ КАСАЛЛИКЛАРИ ВА ИММУНОЛОГИК КЎРСАТКИЧЛАР ЎЗГАРИШИ (329-331)
Mualliflar
Хабибова Назира Насуллоевна, Олимова Дилдора Вохид қизи
Muassasa
Бухоро давлат тиббиёт институти, Ўзбекистон Республикаси, Бухоро ш.
Annotatsiya
Ушбу мақолада гемодиализ олувчи беморларда оғиз бўшлиғи касалликлари ва иммунологик кўрсаткичлар ўртасидаги боғлиқлик ўрганилган. Гемодиализ жараёнида ксеростомия, уремик стоматит, пародонтит ва кандидоз каби оғиз бўшлиғи касалликлари кенг тарқалган. Иммунологик кўрсаткичлар, хусусан, интерлейкин-6 (IL-6), ўсма некроз фактори-алфа (TNF-α) ва C-реактив оқсил (CRP) даражалари ошиши касалликларнинг ривожланишига таьсир кўрсатади. Т-ҳужайралар, CD4+ ва CD8+ ҳужайралар сонининг камайиши беморларнинг иммунитетини заифлаштиради ва оғиз бўшлиғи касалликларининг тез ривожланишига сабаб бўлади. Мақола гемодиализ беморларини стоматологик жиҳатдан доимий назорат қилиш ва иммунологик кўрсаткичларни мониторинг қилиш зарурлигини такидлайди. Тадқиқотлар стоматологик муаммоларни эрта аниқлаш ва даволаш усулларини такомиллаштириш имкониятини яратади.
Kalit so'zlar
Гемодиализ, Оғиз бўшлиғи касалликлари, Иммунологик кўрсаткичлар, Пародонтит, Яллиғланиш ситокинлари, IL-6, TNF-α, C-реактив оқсил (CRP), Т-ҳужайралар.
Adabiyotlar
1. Bossola, M., et al. (2022). "Oral health in hemodialysis patients." Journal of Renal Nutrition, 29(3), 242-248. 2. Huang, S. T., et al. (2021). "Periodontal disease and its association with chronic kidney disease." Journal of Clinical Periodontology, 45(7), 850-858. 3. Kato, S., et al. (2020). "Oral health in patients with chronic kidney disease: a review." Journal of Clinical and Experimental Dentistry, 9(6), 708-714. 4. Mazurek-Mochol M, Bonsmann T, Mochol M, Poniewierska-Baran A, Pawlik A. The Role of Interleukin 6 in Periodontitis and Its Complications. International Journal of Molecular Sciences. 2024; 25(4):2146. 5. Shiva, V., et al. (2020). "Oral manifestations in patients with chronic kidney disease undergoing dialysis: A sys-tematic review." Journal of Oral and Maxillofacial Pathology, 24(3), 543-550.